Μ1059  για τον ΕΣ

Μεταξύ των 460 ερπυστριοφόρων τεθωρακισμένων οχημάτων της οικογενείας M113 που παρέλαβε ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) χωρίς κόστος από τα αποθέματα του Στρατού των ΗΠΑ περιλαμβάνονται, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση τύπου που εξέδωσε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και 46 τεθωρακισμένα οχήματα τύπου Μ1059 SGS (Smoke Generator System: σύστημα παραγωγής καπνού).

Με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειας & Άμυνας (ΙΑΑΑ–ISDA)
Με βάση όσα έχουν δημοσιευθεί τους περασμένους μήνες, η απόκτηση των οχημάτων του συγκεκριμένου τύπου ουδέποτε είχε αναφερθεί, οπότε αποφασίστηκε εκ των υστέρων, είτε έγινε προκειμένου να συμπληρωθεί ο επιθυμητός αριθμός των τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού (ΤΟΜΠ) M113A2, καθώς το M1059 αποτελεί απλή τροποποίηση (δες παρακάτω) του.
Στη δεύτερη περίπτωση, και εφόσον τα εν λόγω οχήματα έχουν παραληφθεί εξοπλισμένα με τα συστήματα παραγωγής καπνού (που μάλλον είναι και το πιθανότερο, αφού στον Στρατό των ΗΠΑ έχουν αντικατασταθεί από νεότερη έκδοση), θεωρούμε ότι ο ΕΣ θα πρέπει να εξετάσει την ένταξη σε υπηρεσία του συνόλου ή τουλάχιστον επαρκούς αριθμού οχημάτων, στη διαμόρφωση M1059, καθώς εντασσόμενα στο ελληνικό οπλοστάσιο θα προσδώσει τη δυνατότητα ταχείας δημιουργίας προπετασμάτων καπνού ευρείας έκτασης στο πεδίο της μάχης.
Εκτιμάται δε, ότι μία δοκιμή πεδίου επαρκεί για να αναδείξει τις μεγάλες δυνατότητες του M1059 και τη δυνατότητα συνεισφοράς του στον ελληνικό επιχειρησιακό σχεδιασμό.

Η σημασία του καπνού στο πεδίο της μάχης
Σημειώνεται ότι η μαζική χρήση του καπνού στο πεδίο της μάχης για την απόκρυψη από την εχθρική παρατήρηση των επιχειρήσεων αλλά και μεμονωμένων οχημάτων μάχης δοκιμάστηκε αλλά και καθιερώθηκε κατά τον 20ο αιώνα που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως η εποχή του καπνού.
Αρχικά η μαζική επιχειρησιακή χρήση του καπνού έγινε από τις ναυτικές δυνάμεις. Τα πλοία επιφανείας προκειμένου να διακόψουν την οπτική επαφή με τον εχθρό δημιουργούσαν πυκνά προπετάσματα καπνού και έσπευδαν να καλυφθούν όπισθεν αυτών των αδιαπέραστων, στην οπτική παρατήρηση, «κουρτινών».
Έτσι γινόταν δυνατή η αποφυγή των εχθρικών πυρών ή μίας μη επιθυμητής εμπλοκής. Στη συνέχεια η γενίκευση της χρήσης των ραντάρ επιφανείας (η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία διαπερνά χωρίς πρόβλημα τον καπνό) περιόρισε δραματικά την αξία του καπνού στις ναυτικές επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά τις χερσαίες επιχειρήσεις η χρήση του καπνού μεγιστοποιήθηκε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τα προπετάσματα να δημιουργούνται είτε από γεννήτριες παραγωγής καπνού είτε από καπνογόνα βλήματα πυροβολικού και όλμων (σε επίπεδο μεμονωμένου οχήματος μάχης από καπνογόνες βομβίδες).
Παράμετροι όπως το μέγεθος της περιοχής που είναι επιθυμητό να καλυφθεί, οι τοπικές καιρικές συνθήκες με ιδιαίτερη έμφαση στην ταχύτητα και κατεύθυνση του ανέμου αλλά και η επιθυμητή χρονική διάρκεια, είναι καθοριστικοί για τον τύπο και την ποσότητα των μέσων που θα διατεθούν για τη δημιουργία του προπετάσματος καπνού (π.χ. στην περίπτωση χρήσης Πυροβολικού, αριθμός και διαμέτρημα των πυροβόλων, ρυθμός και διάρκεια της βολής).

Τα χαρακτηριστικά του M1059
Το Μ1059 είναι κατά βάση ένα τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού (ΤΟΜΠ) M113A2 που έχει κατάλληλα τροποποιηθεί με την εγκατάσταση συλλογής παραγωγής καπνού Μ157 (τα υποσυστήματα της συλλογής παρουσιάζονται στη συνημμένη φωτογραφία).
Η συλλογή παραγωγής καπνού M157, περιλαμβάνει δύο γεννήτριες παραγωγής καπνού M54 τοποθετημένες στην οροφή του διαμερίσματος μάχης του οχήματος που προστατεύονται από θωράκιση. Η λειτουργία των δύο γεννητριών καπνού γίνεται υπό προστασία, από το εσωτερικό του οχήματος και η συλλογή έχει δυνατότητα παραγωγής προπετάσματος καπνού ακόμη και με ταχύτητα ανέμου 64 χιλιόμετρα για χρονικό διάστημα περίπου μίας ώρας με τη χωρητικότητας 120 γαλονιών (περίπου 455 λίτρων) δεξαμενή, που είναι εγκαταστημένη στο εσωτερικό του οχήματος.

Κάθε γεννήτρια παραγωγής καπνού M54 καταναλώνει περίπου 40 γαλόνια (151 λίτρα) ελαίου και τρία γαλόνια (11,3 λίτρα) καυσίμου ανά ώρα λειτουργίας. Ας σημειωθεί, ότι οι εν λόγω γεννήτριες με κατάλληλα πρόσθετα στο καύσιμό τους παρέχουν με τον καπνό που δημιουργούν και κάλυψη στο υπέρυθρο φάσμα.

Η νεότερη, αναβαθμισμένη έκδοση της συλλογής M157 (M157A2) έχει δυνατότητα χρήσης πολλαπλών καυσίμων και ενσωματώνει τροποποιήσεις που βελτιώνουν την αξιοπιστία, ενώ έχει εγκατασταθεί σε ΤΟΜΠ M113A3 που τυποποιούνται ως M1059A3 Lynx SGS (Smoke Generator System: σύστημα παραγωγής καπνού).

Η συλλογή παραγωγής καπνού M157 εγκαθίσταται είτε επί ΤΟΜΠ M113A2 οπότε το όχημα τυποποιείται ως M1059 SGS είτε επί υψηλής κινητικότητας τροχοφόρου οχήματος πολλαπλής χρήσης (HMMWV) Μ998, οπότε το όχημα τυποποιείται ως M157/M998 SGS (τα δύο οχήματα παρουσιάζονται στη συνημμένη φωτογραφία). Το M1059 SGS διαθέτει τριμελές πλήρωμα (οδηγό, αρχηγό πληρώματος και χειριστή γεννήτριας), ενώ το M157/M998 SGS διμελές (οδηγό και χειριστή γεννήτριας).
Στον Στρατό των ΗΠΑ τα οχήματα M1059 ήταν κατανεμημένα σε διμοιρίες καπνογόνων μέσων στις μονάδες χημικού πολέμου των Μεραρχιών και των Σωμάτων Στρατού. Κάθε διμοιρία αποτελούνταν από επτά οχήματα του τύπου τα οποία υπό ευνοϊκές καιρικές συνθήκες και με την κατάλληλη διάταξη μπορούν να καλύψουν με προπέτασμα καπνού τεράστια έκταση ώστε να αποκρύψουν από την εχθρική παρατήρηση και τα πυρά μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις.
Λόγω των προαναφερθέντων χαρακτηριστικών, εκτιμάται ότι ακόμη και στην περίπτωση που η προμήθεια των M1059 SGS έγινε προκειμένου να καλυφθεί ο επιθυμητός αριθμός των M113A2 για τον εξοπλισμό μηχανοκίνητων ταγμάτων πεζικού, θα πρέπει να διατηρηθεί αριθμός οχημάτων αυτής της διαμόρφωσης που θα μπορούσαν να διατεθούν σε μονάδες του Όπλου του Μηχανικού.
Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που η απαίτηση για τον εξοπλισμό των μηχανοκίνητων ταγμάτων πεζικού είναι ανελαστική, εναλλακτικά θα μπορούσε να εξεταστεί η τοποθέτηση των συλλογών παραγωγής καπνού M157 επί ελαφρών τροχοφόρων οχημάτων, όπως το M998, συνδυασμό που είχε υιοθετήσει και ο Στρατός των ΗΠΑ.
Παρά την αυξημένη χρήση θερμικών και ηλεκτρομαγνητικών μέσων επιτήρησης και σκόπευσης που δεν επηρεάζονται από τον καπνό στο σύγχρονο πεδίο της μάχης, θεωρούμε ότι το M1059 στις ειδικές συνθήκες του ελληνικού θεάτρου επιχειρήσεων, μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην απόκρυψη των τακτικών κινήσεων των φίλιων δυνάμεων και ταυτόχρονα την υποβάθμιση της εχθρικής δυνατότητας επιτήρησης και εντοπισμού.

http://www.defence-point.gr/