Το τέλος της θητείας Αβραμόπουλου, η ανάληψη του ΥΕΘΑ από τον Ν. Δένδια και η κρισιμότητα των περιστάσεων

Posted by Οδυσσέας

Ο Δ. Αβραμόπουλος αποχαιρέτησε ήδη την υπόλοιπη, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και από αύριο θα συγκαταλέγεται στη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό τον Ζαν Κλωντ Γιούνκερ.Ήδη ανακοινώθηκε η διαδοχή του από τον ως σήμερα υπουργό Ανάπτυξης Ν. Δένδια.
Η περίσταση προσφέρεται για ορισμένες κρίσεις, αλλά και σκέψεις για το μέλλον.
Κατ’ αρχήν, επειδή σε αυτή τη χώρα η κριτική είναι πάντα άφθονη, αλλά ο έπαινος σπάνιος, πρέπει εδώ να αναγνωριστεί ότι η λήγουσα θητεία του Δ. Αβραμόπουλου στο ΥΕΘΑ υπήρξε άκρως επιτυχημένη, και πιθανώς καταλυτική για τη διατήρηση του αξιόμαχου των ελληνικών ΕΔ εν μέσω κρίσης. Ο γράφων αισθάνεται την υποχρέωση να προβεί στη δημόσια αυτή αναγνώριση, γιατί κατά την έναρξη της δεύτερης υπουργίας Αβραμόπουλου είχε εκφραστεί αρνητικά για αυτόν, λόγω της μέτριας πρώτης θητείας του στο υπουργείο (επί πρωθυπουργίας Παπαδήμου). Και όμως: στη δεύτερη θητεία του στο ΥΕΘΑ ο κ. Δ. Αβραμόπουλος  αναδείχθηκε σε έναν εξαιρετικό υπουργό, που ενστερνίστηκε την ευθύνη, συνεργάστηκε με τους Αρχηγούς των Επιτελείων και έλυσε κρίσιμα ζητήματα που χρόνιζαν, παίρνοντας καίριες αποφάσεις χωρίς ευθυνοφοβία. Μας διέψευσε λοιπόν ο κ. Αβραμόπουλος και τον συγχαίρουμε γι’ αυτό – του ευχόμαστε καλή επιτυχία στη νέα (επίσης νευραλγική) θέση του ως Επιτρόπου.
Η επιλογή του Ν. Δένδια ως νέου υπουργού Εθνικής Άμυνας συνιστά έκπληξη και είναι μια αφορμή για ορισμένους προβληματισμούς:
Οι προβληματισμοί δεν αφορούν τις ικανότητες του Ν. Δένδια να ανταποκριθεί στα καθήκοντα του ΥΕΘΑ. Ο νέος υπουργός έχει δώσει καλά δείγματα γραφής στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, μειώνοντας την εγκληματικότητα εν μέσω κρίσης, ελέγχοντας τη λαθρομετανάστευση  και αποκαθιστώντας τη λειτουργικότητα των μέσων του Πυροσβεστικού Σώματος. Μπορεί βασίμως να υποτεθεί ότι θα συνεχίσει την καλή δουλειά που γίνεται στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Ο προβληματισμός που δημιουργείται από την τοποθέτηση Δένδια στο ΥΕΘΑ έχει να κάνει με την κρισιμότητα των περιστάσεων που αυτή υποδηλώνει. Με δεδομένο ότι ο Ν. Δένδιας είχε συγκεκριμένο έργο να φέρει σε πέρας στο υπουργείο Ανάπτυξης, και μάλιστα έργο πολιτικά κρίσιμο για την κυβέρνηση (ρύθμιση “κόκκινων δανείων”, αποκατάσταση ρευστότητας κλπ.), θα φαινόταν λογικότερη η επιλογή οποιουδήποτε άλλου προσώπου για το ΥΕΘΑ (είχαν ακουστεί ιδίως οι κκ. Μιχελάκης και Αρβανιτόπουλος). Η επιλογή του Ν. Δένδια μάλλον υποδηλώνει ότι η διεθνής κατάσταση, και ιδίως η συμπεριφορά της Τουρκίας, δεν επέτρεψαν “δευτεροκλασάτες” επιλογές και αντιθέτως επέβαλαν την επιλογή ενός υπουργού που ήδη δύο φορές (Χρυσή Αυγή, “κόκκινα δάνεια”) ανέλαβε να χειριστεί “καυτές πατάτες”. Επομένως ο εύλογος προβληματισμός είναι, κατά πόσον η επόμενη “καυτή πατάτα” είναι τα ελληνοτουρκικά.
Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν σε καταφατική απάντηση. Η κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ έχει ήδη ξεκινήσει, με την προκλητική διεξαγωγή ερευνών από το τουρκικό σκάφος BARBAROS εντός των προσδιορισμένων “οικοπέδων” της κυπριακής ΑΟΖ. Εφ΄όσον η Άγκυρα υλοποιήσει την ήδη εξαγγελλόμενη τοποθέτηση πλατφόρμας γεωτρήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, η κατάσταση θα οξυνθεί πολύ περισσότερο.
Η προκλητική συμπεριφορά της Άγκυρας πιθανότατα έρχεται ως αντίδραση στη συμπαράταξη Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, που αποτυπώθηκε ήδη στο κοινό ανακοινωθέν της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών και αναμένεται να διατρανωθεί στη συνάντηση των πρωθυπουργών των τριών χωρών στις 7 Νοεμβρίου. Ο άξονας των τριών χωρών, σε συνεργασία με το Ισραήλ, απειλεί να ακυρώσει τους σχεδιασμούς της Τουρκίας στην περιοχή. Ειδικά η “απώλεια” της Αιγύπτου, χώρας κομβικής για τους συσχετισμούς στη Μ. Ανατολή και τον μουσουλμανικό κόσμο, προκαλεί σοβαρό εκνευρισμό στην Άγκυρα και μειώνει τις ελπίδες για επιβολή των θέσεών της με διπλωματικά μέσα.
Όμως αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι υπόλοιπες χώρες, και πρωτίστως η Ελλάδα και η Κύπρος, είναι ότι το διακύβευμα των υδρογονανθράκων (και μάλιστα του κυρίαρχου ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εκμετάλλευσή τους) είναι τόσο υψηλό, ώστε η Τουρκία δύσκολα θα υποχωρήσει αμαχητί. Η σημαντική οικονομική επένδυση για την αγορά του υπερσύγχρονου ερευνητικού Barbaros (και επομένως την απεξάρτηση από εταιρίες ενοικίασης), η πιθανή επανάληψή της σε περίπτωση αγοράς πλατφόρμας εξόρυξης, η έντονη παρουσία του τουρκικού ναυτικού στην περιοχή ενδιαφέροντος, ακόμα και η μαραθώνια χθεσινή σύσκεψη του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας είναι ενδείξεις που επιβεβαιώνουν τη διαπίστωση αυτή.
Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να είναι προετοιμασμένες για κάθε ενδεχόμενο. Ως τώρα, οι χειρισμοί είναι ψύχραιμοι και στιβαροί. Σε διπλωματικό επίπεδο, η διακοπή των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη με το σκεπτικό ότι δεν μπορεί να διαπραγματεύεται υπό το κράτος τουρκικών απειλών, υπήρξε ορθή κίνηση. Στο στρατιωτικό επίπεδο, η αναβάθμιση της ελληνικής ναυτικής παρουσίας στην Αν. Μεσόγειο με φρεγάτα και υποβρύχιο (υπό τους μανδύες της UNIFIL και της “Active Endeavour” αντίστοιχα)  ήταν απάντηση επιβεβλημένη αλλά και με επιδέξιο διπλωματικό κάλυμμα. Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι τι θα συμβεί, αν η Τουρκία “τραβήξει το σκοινί” σε σημείο που να απαιτεί την παρεμπόδισή της με άσκηση ένοπλης βίας, όπως π.χ. με την τοποθέτηση δικής της πλατφόρμας εξόρυξης εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Αν και η φοβική στάση έναντι της Τουρκίας έχει καταστεί δομικό πρόβλημα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, το μέγεθος του διακυβεύματος και ο κίνδυνος για την Κύπρο επιβάλλει σθεναρή στάση από ελληνικής πλευράς.
Κάποιες αναλύσεις τοποθετούν τον ορίζοντα της ελληνοτουρκικής κρίσης ως τον Σεπτέμβριο του 2015, αλλά η Ελλάδα πρέπει να προσπαθήσει να απομακρύνει τον χρονικό αυτό ορίζοντα όσο γίνεται.Αφ’ ενός επειδή, από διπλωματική άποψη, η διεθνής θέση της Τουρκίας βαίνει διαρκώς επιδεινούμενη, λόγω της διεθνούς δυσφορίας για την ποικιλότροπη υποστήριξη τους καθεστώτος Ερντογάν στους ακραίους ισλαμιστές του ISIL. Αφ΄ετέρου επειδή οι βραχυπρόθεσμες εξελίξεις των εξοπλιστικών προγραμμάτων των δύο χωρών υπόσχονται ένα μείζον ελληνικό πλεονέκτημα περί το 2016.
Στα τέλη του 2015, καλώς εχόντων των πραγμάτων, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα έχουν εντάξει πλήρως στους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς τους τρία πρόσθετα υπερσύγχρονα υποβρύχια αναερόβιας πρόωσης (τα S121 “Πιπίνος” και S118 “Ωκεανός” που ήδη εκτελούν δοκιμές, καθώς και το S122 “Ματρόζος” που αναμένεται επίσης να ξεκινήσει δοκιμές πριν το τέλος του 2014) και θα ετοιμάζονται να εντάξουν ένα ακόμη (το S123 “Κατσώνης”). Ταυτόχρονα, το  ΠΝ θα έχει επανεξοπλίσει με νέους συσσωρευτές άλλα τρία από τα παλιότερα υποβρύχιά του, πέραν του S112 “Τρίτων” που ήδη εξοπλίστηκε (βάσει της παραγγελίας έξι συσσωρευτών παραδοτέων ανά έξι μήνες από αρχές 2014 ως τέλη 2016). Η ένταξη τεσσάρων (μαζί με το ήδη υπηρετούν S120 “Παπανικολής”) υποβρυχίων αναερόβιας πρόωσης, άκρως χρήσιμων στην Αν. Μεσόγειο και απολύτως άγνωστων στο τουρκικό ναυτικό, θα σημάνει καίρια ανατροπή του ναυτικού συσχετισμού ισχύος προς όφελος της Ελλάδας, και μάλιστα την κρισιμότερη στιγμή.
Επιπλέον, ο χρόνος ως τα τέλη του 2015 θα επιτρέψει την ολοκλήρωση προγραμμάτων που δρομολογήθηκαν επί υπουργίας Αβραμόπουλου, όπως είναι η επανενεργοποίηση μερικών (τουλάχιστον) από τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας P-3 Orion, που θα προσδώσουν αυξημένες δυνατότητες επιτήρησης, η παραλαβή εκατοντάδων τεθωρακισμένων της οικογένειας Μ-113, κρισιμότατων οχημάτων υποστήριξης της οικογένειας Oshkosh, πρόσθετων παραγγελιών πυρομαχικών κάθε είδους, και φορτίων κρίσιμων ανταλλακτικών για τα αεροσκάφη της ΠΑ και τις φρεγάτες του Στόλου.
Επισημαίνουμε όμως, ότι η ολοκλήρωση αυτών των προγραμμάτων δε σημαίνει απαραίτητα ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη “για κάθε ενδεχόμενο”… Μια χώρα που προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο δεν διατηρεί στρατιωτική θητεία 9 μηνών και τις μονάδες της υποεπανδρωμένες… Δεν υποβαθμίζει την εκπαίδευση της Εφεδρείας, αλλά αντίθετα την εντατικοποιεί. Μια χώρα που προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο ΔΕΝ αποσύρει 40 βομβαρδιστικά αεροσκάφη με ωφέλιμο φορτίο 7 τόνους βόμβες και ακτίνα δράσης 2.000 χλμ. – τα διατηρεί πλόιμα, έστω και ανεπίσημα, με δυνατότητα επανενεργοποίησης…
Επομένως ο νέος υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας, που αναλαμβάνει υπό κρίσιμες συνθήκες, καλείται να συνεχίσει το έργο που βρήκε, αλλά και να προχωρήσει πέρα από αυτό. Του ευχόμαστε καλή επιτυχία, για το καλό της Πατρίδας. Γιατί δεν αποκλείεται, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, να χτυπήσει τη δική του πόρτα η Ιστορία…




e-amyna