Το "ξεχασμένο" δόγμα του Ισοδύναμου Τετελεσμένου

Το θέμα της αποτροπής της τουρκικής επιθετικότητας στο Αιγαίο πάντα απασχολούσε τον ελληνικό αμυντικό σχεδιασμό. Επί δεκαετίες ωστόσο η αντίληψη που επικρατούσε ήταν αυτή μιας γενικευμένης σύρραξης με ένα μέτωπο που ξεκινάει από το απώτατο όριο της ελληνικής άμυνας στον Β.Έβρο και καταλήγει στην Κύπρο. Ο Ελληνικός αμυντικός σχεδιασμός ήταν ως εκ τούτου εστιασμένος σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.....
Η κρίση όμως των Ιμίων με την εκδήλωση μιας νέας μορφής διεκδίκησης προβλημάτισε καθώς για πρώτη φορά εκδηλώθηκε μιας μορφής απειλή που έπιασε την ελληνική πλευρά απροετοίμαστη, βγάζωντας της από την ισορροπία της και οδηγώντας την σε αναδίπλωση και διπλωματική ήττα. Όπως ήταν αναμενόμενο η κρίση έγινε η αιτία για την αναπροσαρμογή του ελληνικού αμυντικού δόγματος με την πρόβλεψη αντιμετώπισης παρόμοιων συμβάντων.

Μια από τις καινοτομίες που εισήχθησαν ήταν αυτή του του δόγματος του «ισοδύναμου τετελεσμένου» δηλαδή της ανταπόδωσης της εχθρικής ενέργειας στο επίπεδο εκδήλωσης της, αποφεύγοντας την κλιμάκωση σε επόμενο επίπεδο και κατά συνέπεια ανεπιθύμητες παρενέργειες σε πολιτικοδιπλωματικό επίπεδο.Η λογική πίσω από αυτήν την κίνηση ήταν προφανής. Η Ελληνική πλευρά, δεν επιθυμούσε την κλιμάκωση πιθανής κρίσης καθώς κάτι τέτοιο θα ευνοούσε τον αντίπαλο, με δεδομένη την υπεροχή του με βάση τον συσχετισμό δυνάμεων της εποχής. Επιλέχθηκε έτσι η λιγότερο επικίνδυνη επιλογή της λελογισμένης χρήσης βίας και της ελεγχόμενης σύγκρουσης θεωρώντας δεδομένη και την εμπλοκή του διεθνούς παράγοντα.

Με βάση αυτήν λογική σε περίπτωση κατάληψης π.χ βραχονησίδας στο Αιγαίο η ελληνική πλευρά θα απαντούσε πιθανώς με ανάλογη ενέργεια, καταλαμβάνωντας εχθρική βραχονησίδα και μετατίθοντας της ευθύνη για πιθανή κλιμάκωση στον αντίπαλο. Σε περίπτωση δε προσβολής μεγαλύτερης νήσου η απάντηση θα ήταν ανάλογη, είτε με προσβολή ανάλογου μεγέθους νησιού(π.χ Ίμβρου) ή με αντεπιθετική κίνηση στο μέτωπο του Έβρου(π.χ στο προγεφύρωμα του Καραγάτς).Στόχος και στις δύο περιπτώσεις ήταν η κινητοποίηση του διεθνούς παράγοντα και η επίτευξη κάποιας συμφωνίας αμοιβαίας απαγκίστρωσης από κατακτηθέντα εδάφη ή προκληθέντα τετελεσμένα με συνακόλουθη εκτόνωση της σύγκρουσης και αποφυγής χρονικής της παράτασης και πολιτικοστρατιωτικής της επέκτασης.Σε κάποια φάση δημιουργήθηκε η εντύπωση πως το συγκεκριμένο δόγμα ατόνησε και έχασε την ισχύ του. Με βάση όμως όσα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε εξακολουθεί να τελεί σε ισχύ αποτελώντας πτυχή της ελληνικής αμυντικής πολιτικής.

Απλώς έχει τύχει της ανάλογης αφομίωσης του και αποτελεί μια από τις επιλογές που έχει στη φαρέτρα της η πολιτική ηγεσία. Γνώμη μας ωστόσο είναι πως η ελληνική αμυντική φιλοσοφία πρέπει να απαλλαγεί από το άγχος διαχείρησης μιας πιθανής κρίσης και να εστιασθεί στο ενδεχόμενο μια γενικευμένης σύρραξης.Τα δόγμα του «ισοδύναμου τετελεσμένου» δεν αποτελεί πανάκεια και μπορεί κάλιστα να υποστηριχθεί πως συνιστά πράξη ημιμέτρου. Πρέπει ο αντίπαλος να πειστεί πως σε περίπτωση που αποτολμήσει επιθετική ενέργειας εις βάρος της χώρας μας δεν κινδυνεύει απλώς από ισοδύναμο πλήγμα αλλά από βαρύτερης μορφής απάντηση που θα εντάσσσεται όχι στη λογική του «οφθαλμός αντί οφθαλμού» αλλά «οφθαλμός αντί οδόντος». Να πειστεί δηλαδή πως το χειρότερο για αυτόν αποτέλεσμα δεν είναι απλώς μια αιματηρή ισοπαλία αλλά μιας απροσδιόριστης βαρύτητας ήττα. Μόνο έτσι θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την επιθετική πολιτική του και τα επιθετικά του σχέδια εις βάρος της χώρας μας και να ακολουθήσει τη φωνή της λογικής αποφεύγοντας δηλαδή να ανοίξει την «πόρτα του φρενοκομείου».
πηγή  amina-politiki